Architektura przedromańska

Do najważniejszych, a jednocześnie najtrudniejszych kwestii związanych z przedromańską architekturą Wawelu należy problem jej datowania. Reprezentowane są głównie dwa poglądy: jeden z nich zakłada, iż pierwsze budowle powstały już w okresie panowania czeskiego, tj. w 2 połowie X wieku. Druga opinia łączy cały ten zespół architektoniczny z panowaniem pierwszych Piastów, od schyłku X wieku do lat 30. wieku XI. Wydaje się iż pomimo dużego znaczenia Krakowa w wieku X, potwierdzonego relacją Ibrahima ibn-Jakuba, na obecnym etapie badań brak jest konkretnych przesłanek przemawiających za X-wieczną metryką którejkolwiek z odkrytych budowli.

Tak duże nagromadzenie i zróżnicowanie przedromańskiej architektury na Wawelu świadczy o stołecznym charakterze krakowskiego grodu już w 1 ćwierci wieku XI, w czasach Bolesława Chrobrego i jego „ministra budownictwa” – Mieszka II.